Suriye’deki yönetim değişikliği, uluslararası dengeleri etkileyen önemli bir adımla dikkat çekti. Devrik lider Beşşar Esad’ın döneminde Rusya ile yapılan Tartus Limanı anlaşması, yeni Suriye yönetimi tarafından iptal edildi. Bu karar, Rusya’nın Doğu Akdeniz’deki varlığını ve Orta Doğu’ya erişimini ciddi şekilde etkileyebilir.
TARTUS LİMANI ANLAŞMASI SONLANDIRILDI
Suriye merkezli Al Watan gazetesine konuşan Tartus Gümrük Müdürü Riyad Cudi, 2019 yılında Rus şirketi Stroytransgaz ile yapılan 49 yıllık kiralama anlaşmasının feshedildiğini duyurdu. Cudi, fesih kararını açıklarken, “Rus şirketiyle yapılan yatırım anlaşması iptal edildi. Limandan elde edilen tüm gelirler artık Suriye devletine ait olacak” ifadelerini kullandı.
Cudi ayrıca, Rus şirketinin limandaki altyapıyı ve mekanizmaları güncellemediğini belirterek, bu eksikliklerin giderilmesi için Suriye tarafının çalışmalara başladığını kaydetti. Liman işçilerinin, Rus şirketinin bıraktığı ekipmanları modernize edeceği ve limanın daha verimli hale getirilmesi için onarımlar gerçekleştireceği açıklandı.
TARTUS LİMANINDA YENİ HEDEFLER
Tartus Limanı’nda yerli üretimi desteklemek ve Doğu Akdeniz’deki diğer limanlarla rekabeti artırmak amacıyla bir dizi ekonomik önlem alınmaya başlandı. Cudi, bazı mallardan alınan gümrük vergilerinin yüzde 60 oranında düşürülmesi yönünde çalıştıklarını ifade etti. Bu adım, limanı daha cazip bir ticaret noktası haline getirmeyi hedefliyor.
RUSYA’NIN STRATEJİK KAYBI
Tartus Limanı, 1971’den bu yana önce SSCB’nin, ardından da Rusya Federasyonu’nun Doğu Akdeniz’deki en önemli askeri üssü konumundaydı. Moskova’nın Orta Doğu ve Akdeniz’e açılan kapısı olarak bilinen bu üs, lojistik destek ve cephane sevkiyatı için kritik bir rol oynuyordu.
Ancak Suriye’nin bu anlaşmayı feshetmesi, Rusya’nın bölgedeki etkisini zayıflatabilir. Özellikle, Rus cephaneliğini taşıyan Sparta II gemisinin Tartus Limanı’na girdiği haberleri, Moskova’nın bu stratejik noktayı kaybetmemek için alternatif planlar üzerinde çalıştığını düşündürüyor.
LAVROV: “ORTA DOĞU’DAN ÇEKİLMİYORUZ”
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye’deki durumun iyileştirilmesi adına Rusya’nın kararlı olduğunu vurguladı. Lavrov, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, “Orta Doğu’dan ayrılmıyoruz. Suriye’de bazı sorunlar yaşandı. Bunun nedeni, son 10 yılda siyasi sürecin durdurulması ve ilerleme sağlanamamasıydı” ifadelerini kullandı.
Lavrov’un bu açıklamaları, Moskova’nın Orta Doğu’daki stratejik çıkarlarından vazgeçmeyeceğini ve Suriye ile ilişkilerini yeniden yapılandırmak için çalışacağını gösteriyor.
YENİ DÖNEMİN İŞARETİ
Suriye’nin Tartus Limanı kararı, ülkede Esad sonrası dönemde uluslararası ilişkilerde farklı bir yaklaşım benimseneceğinin sinyallerini verdi. Yeni yönetimin, Esad döneminde yapılan anlaşmaları gözden geçirmesi ve iptal etmesi, hem bölgesel hem de küresel düzeyde önemli etkiler yaratabilir.
Rusya’nın bu durum karşısında nasıl bir strateji izleyeceği ise merak konusu. Ancak Tartus Limanı’nın Suriye devleti tarafından tekrar kontrol altına alınması, ülkenin ekonomik ve stratejik bağımsızlık hedeflerini güçlendirme yolunda atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
